Το Τρίπλεξ φλεβών (triplex) ή αλλιώς έγχρωμη υπερηχητική φλεβογραφία είναι μία απεικονιστική εξέταση, ιδιαιτέρως διαδεδομένη και συχνά συνταγογραφούμενη. Τι όμως μελετά αυτή η εξέταση;  Συνοπτικά, με αυτή το τρίπλεξ φλεβών μελετάται η ροή του αίματος μέσα στις φλέβες, η μορφολογική κατάσταση και η λειτουργικότητα του φλεβικού δικτύου.

Oι δύο κύριες νοσολογικές οντότητες που αφορούν το δίκτυο των φλεβών των κάτω άκρων είναι:

1. Η θρόμβωση
2. Η φλεβική ανεπάρκεια

Η θρόμβωση είναι μία οξεία κατάσταση, που οφείλεται στην παθολογική συσσώρευση θρομβοκυττάρων σε κάποιο σημείο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το σχηματισμό ενός θρόμβου – «πήγματος» και τη διακοπή της ομαλής ροής του αίματος στη φλέβα. Η κατάσταση αυτή θεωρείται ιδιαιτέρως σοβαρή και επείγουσα όταν ο θρόμβος εντοπίζεται στις εν τω βάθει φλέβες (το φλεβικό δίκτυο που βρίσκεται βαθύτερα), καθώς υπάρχει κίνδυνος ο θρόμβος να αποκολληθεί, και μέσω της κυκλοφορίας του αίματος να καταλήξει και να φράξει κάποιο κλάδο της πνευμονική αρτηρίας , προκαλώντας πνευμονική εμβολή.

Τα κύρια συμπτώματα της θρόμβωσης των εν τω βάθει ή και των επιπολής (επιφανειακών)  είναι ο πόνος, η ερυθρότητα, οίδημα, αίσθημα θερμότητας, αλλαγή του χρώματος του δέρματος του άκρου. Σε περίπτωση πνευμονικής εμβολής τα κύρια συμπτώματα είναι πόνος στο θώρακα, δύσπνοια, ταχύπνοια, ταχυκαρδία, έντονος βήχα, ζάλη ή λιποθυμία.

Κάποιοι από τους επιβαρυντικούς παράγοντες  για φλεβική θρόμβωση, είναι η παρατεταμένη νοσηλεία, οι μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις, η παρατεταμένη ακινησία, τα υπερατλαντικά ταξίδια, οι κληρονομικές διαταραχές της πήξης του αίματος, η ηλικία μεγαλύτερη των 60 ετών, το οικογενειακό ιστορικό θρόμβωσης, η χρήση αντισυλληπτικών, η χημειοθεραπεία, η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη, το κάπνισμα.

Η φλεβική ανεπάρκεια είναι μία χρόνια πάθηση, η οποία αφορά τη λειτουργικότητα των φλεβών. Φυσιολογικά οι φλέβες διαθέτουν βαλβίδες, οι οποίες εξασφαλίζουν η ροή του αίματος  να γίνεται από την περιφέρεια προς τη καρδιά, παρά τη δύναμη της βαρύτητας, ακόμα κι όταν είμαστε όρθιοι! Όταν για κάποιο λόγο διαταραχθεί αυτή η λειτουργία, και οι βαλβίδες δε λειτουργούν σωστά, το αίμα λιμνάζει στις φλέβες, με αποτέλεσμα αυτές να διατείνονται – να «φουσκώνουν» –  και να προκαλούνται οι λεγόμενοι κιρσοί.

Τα κύρια συμπτώματα είναι το πρήξιμο των ποδιών, ο πόνος, το αίσθημα βάρους και καψίματος, το αίσθημα τάσεως, ο κνησμός (φαγούρα), οι νυχτερινές κράμπες, οι  αιμωδίες (μουδιάσματα) και σε προχωρημένη φλεβική ανεπάρκεια, ο σχηματισμός ελκών.

Είναι αρκετά συχνή πάθηση, καθώς αφορά έως και το 70% των γυναικών >50 ετών. Σε μικρότερη συχνότητα  η νόσος εμφανίζεται στους άνδρες. Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι η ορθοστασία, η εγκυμοσύνη (λόγω της πίεσης των φλεβών της κοιλιάς), η λήψη ορμονών και αντισυλληπτικών, που χαλαρώνουν τα τοιχώματα των φλεβών, η παχυσαρκία, η κληρονομικότητα, η χρόνια δυσκοιλιότητα, η χρόνια άρση βάρους (σε διάφορα επαγγέλματα), που αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση, η ηλικία .

Για το Τρίπλεξ Φλεβών Κάτω Άκρων δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία. Ο ασθενής αφαιρεί τα ρούχα του, και τα παπούτσια του, και εξετάζεται σε ύπτια και όρθια θέση. Η εξέταση είναι ανώδυνη αλλά χρονοβόρα, καθώς μπορεί να διαρκέσει έως και 1,5 ώρα.

Σε συνδυασμό με ειδικές δοκιμασίες, όπως είναι η συμπίεση των άκρων ή αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, εξετάζεται η ροή του αίματος στις φλέβες,  έτσι ώστε να διαπιστώσουμε αν είναι βατές ή αν υπάρχει κάποιος θρόμβος.

Επίσης μελετάται αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα στη κατεύθυνση της ροής του αίματος, αν υπάρχουν διατεταμένες φλέβες – κιρσοί και θέματα ανεπάρκειας των βαλβίδων.