Κατά την διάρκεια της κύησης είναι δυνατόν να προκύψουν κάποιες παθήσεις. Κάποιες από αυτές, ενώ μπορούν να αφορούν και γυναίκες, μη εγκύους, όταν συνδυαστούν με την κύηση προκαλούν διαφορετικές επιπλοκές και χρήζουν ιδιαίτερης αντιμετώπισης. Στο κείμενο που ακολουθεί θα αναφέρουμε πληροφορίες για τις πιο συχνές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα το διαβήτη κύησης, την υψηλή αρτηριακή πίεση, τους πονοκεφάλους, καθώς και άλλα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν αλλά και για τους τρόπους αντιμετώπισής τους.

Ως κύηση υψηλού κινδύνου ορίζουμε την κύηση, κατά την οποία η έγκυος και το έμβρυο βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο σε σχέση με τις κυήσεις που έχουν φυσιολογική εξέλιξη. Κύριοι παράγοντες, που συμβάλλουν ώστε να χαρακτηρίζει ως υψηλού κινδύνου μια κύηση είναι: η ηλικία (<18 και >36 ετών), η υπερπολυτοκία, η πολύδυμη κύηση, σοβαρά παθολογικά (πχ.  σακχαρώδης διαβήτης, αναιμία ή χρόνια υπέρταση), χειρουργικά προβλήματα κατά την κύηση, οι ανωμαλίες και φλεγμονές του ουρογεννητικού συστήματος, ειδικές λοιμώξεις, οι αυτόματες ή τεχνητές εκτρώσεις, οι συγγενείς ανωμαλίες εμβρύων και οι προηγούμενες καισαρικές τομές ή άλλες επεμβάσεις στη μήτρα.

Η κύηση κατά την οποία υπάρχουν περισσότερα από ένα έμβρυα μέσα στη μήτρα ονομάζεται πολυδύναμη. Η δίδυμη κύηση μπορεί να δημιουργηθεί από τη γονιμοποίηση ενός ή δύο ωαρίων. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση του ποσοστού των πολύδυμων κυήσεων που οφείλεται κυρίως στην αύξηση της μέσης ηλικίας των μητέρων και στην αυξημένη χρήση των τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

‘Όταν ο τοκετός συμβαίνει πριν από τη 37η εβδομάδα της κύησης, τότε χαρακτηρίζεται ως πρόωρος. Αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές μαιευτικές επιπλοκές. Περίπου 1 στους 10 κυήσεις καταλήγει σε πρόωρο τοκετό ενός μικρού βρέφους.

Κατά την διάρκεια της κύησης το έμβρυο βρίσκεται στη μήτρα της εγκύου. Περιβάλλεται από ένα υγρό που λέγεται αμνιακό υγρό και βρίσκεται στο εσωτερικό μιας μεμβράνης που είναι κλειστή σαν μπαλόνι. Αν για κάποιο λόγο προκληθεί ρήξη της μεμβράνης, τότε το υγρό ρέει από τον κόλπο της γυναίκας, με αποτέλεσμα να προκαλείται αυτό που λέμε ρήξη των υμένων, ή αλλιώς «σπάσανε τα νερά».

Η ρήξη των υμένων ανάλογα με το πότε γίνεται σε σχέση με την ηλικία κύησης, έχει και διαφορετική αντιμετώπιση. Εάν συμβεί κατά τη διάρκεια του τοκετού από μόνη της ή τεχνητά από το ιατρό είναι αναμενόμενη. Η ρήξη των υμένων που συμβαίνει πριν από την 37η εβδομάδα εγκυμοσύνης ονομάζεται πρόωρη ρήξη υμένων (ΠΡΥ). Η ΠΡΥ μας προβληματίζει γιατί, έπειτα από ένα χρονικό διάστημα, ξεκινά ο τοκετός και το νεογνό θα είναι πρόωρο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Άλλος λόγος ο οποίος επιβάλλει και τη γρήγορη μετάβαση στο μαιευτήριο είναι η πρόπτωση του ομφάλιου λώρου, κατά την οποία κινδυνεύει άμεσα το έμβρυο.

Η διάρκεια μιας φυσιολογικής κύησης μπορεί να φτάσει έως και 42 εβδομάδες. Ο ορισμός παράταση της κύησης χρησιμοποιείται όταν η κύηση έχει μεγαλύτερη διάρκεια από 42 εβδομάδες ή 294 ημέρες από την πρώτη ημέρα της τελευταίας εμμηνορρυσίας, σε μία γυναίκα με κανονικό κύκλο 28 ημερών.

Παρόλο που αναφέρεται συχνότητα της παράτασης της κύησης μέχρι 12 %, στην πράξη θα τη συναντήσει σε πολύ μικρότερο ποσοστό και σε αυτό συνεισφέρει η ανησυχία του ιατρού αλλά και της εγκύου.

Στην πρόωρη αποκόλληση, ο πλακούντας αποκολλάται από τη μήτρα πριν τον τοκετό του εμβρύου. Η αποκόλληση αναμένεται να συμβεί φυσιολογικά ύστερα από την πλήρη έξοδο (γέννηση) του εμβρύου.

Όταν ο πλακούντας που προσφύεται ‘‘προδρομικά’’, δηλαδή σε κατώτερο τμήμα της μήτρας, ονομάζεται προδρομικός. Μπορεί να βρίσκεται πολύ κοντά ή να καλύπτει το έσω τραχηλικό στόμιο, με αποτέλεσμα ο φυσιολογικός τοκετός, να καθίσταται δύσκολος ή τις περισσότερες φορές αδύνατος.

Οι αυτόματες εκτρώσεις είναι μια ακόμα παθολογική κατάσταση της κύησης. Ως αυτόματη έκτρωση (αποβολή) μπορεί να οριστεί η διακοπή της κύησης, που συνέβη πριν από την 20^η εβδομάδα της κύησης. Η κλινική ταξινόμηση οι αυτόματες εκτρώσεις ταξινομούνται ως εξής:

•   ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΗ ΑΠΟΒΟΛΗ: παρουσία κολπικής αιμόρροιας στην αρχή της κύησης, με συνύπαρξη ή όχι συστολών
•   ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ ΑΠΟΒΟΛΗ: παρατηρείται εξάλειψη και διαστολή του τραχήλου, ωδίνες, κοιλιακός πόνος ή πόνος στη μέση και πιθανώς ρήξη των υμένων
•   ΑΤΕΛΗΣ ΑΠΟΒΟΛΗ : αφορά αποβολή κατά την οποία παρατηρείται αποβολή μέρους του κυήματος
•   ΤΕΛΕΙΑ ΑΠΟΒΟΛΗ: στην περίπτωση αυτή, έχει αποβληθεί όλο το κύημα και γίνεται παύση των ωδινών
•   ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗ ΚΥΗΣΗ: κατά την περίπτωση αυτή παρατηρείται νέκρωση και κατακράτηση του κυήματος, χωρίς πόνους και αίμα, ενδεχομένως για αρκετό χρονικό διάστημα. Συχνά, η ίδια η γυναίκα διαπιστώνει παύση των συμπτωμάτων της κύησης
•   ΣΥΠΤΙΚΗ ΑΠΟΒΟΛΗ: χαρακτηρίζεται η κατάσταση, κατά την οποία το περιεχόμενο της ατελούς ή της παλίνδρομης έκτρωσης επιμολύνεται από διάφορα μικρόβια

Ο όρος «καθ’ έξιν» εκτρώσεις ή αποβολές χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις εκείνες όπου υπάρχουν 3 ή περισσότερες διαδοχικές αυτόματες αποβολές, χωρίς να έχει μεσολαβήσει τοκετός. Συνεπώς πρόκειται για εμβρυϊκές απώλειες σε ηλικία κύησης < 20 εβδομάδες και τα έμβρυα ζυγίζουν < 500 γραμμάρια.

Η αναιμία αποτελεί ένα συνηθισμένο πρόβλημα σε ολόκληρο τον κόσμο και μια από τις συχνότερες επιπλοκές που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη. Εξαιτίας των φυσιολογικών αλλαγών που πραγματοποιούνται κατά την εγκυμοσύνη, η αναιμία είναι ακόμη πιο συχνή από ότι σε μη έγκυες γυναίκες. Σχετίζεται με την κακή διατροφή και την έλλειψη αντίστοιχης φαρμακευτικής αγωγής.

Κατά την διάρκεια της κύησης συχνότερα παρατηρείται σιδηροπενικού τύπου αναιμία, που προκαλείται λόγω έλλειψης σιδήρου ή μεγαλοβλαστικού τύπου αναιμία, λόγω έλλειψης φυλλικού οξέος ή βιταμίνης Β12.

Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρούνται επίμονοι έμετοι στη διάρκεια της κύησης, οι οποίοι  προκαλούν απώλεια βάρους και διαταραχές υγρών (αφυδάτωση). Η παθολογική αυτή κατάσταση ονομάζεται υπερέμεση της κύησης. Η αιτιολογία παραμένει άγνωστη, ενώ χωρίς αμφιβολία ψυχολογικοί παράγοντες, παίζουν σημαντικό ρόλο.

Για περισσότερες πληροφορίες και ραντεβού με τον γυναικολόγο – μαιευτήρα κ. Αντώνη Ψαράκη, επικοινωνήστε στα παρακάτω τηλέφωνα:

•   Συστεγασμένα Ιατρεία Πετρούπολης

Κανάρη 93 & 25^ης Μαρτίου, Πετρούπολη 13231

Τηλ.  210 50 69 886

•   Obcare – Μαιευτική & Γυναικολογία

Βασ. Σοφίας 111, Αθήνα

Τηλ.  210 646  88 83

Email: dr.antonispsarakis@gmail.com